EU-wetgeving tegen ontbossing: hoe bereid ik mijn organisatie voor?

Wat houdt de Europese ontbossingsverordening in?

Met de aanstaande ontbossingsverordening beoogt de Europese Unie ontbossing en het verlies van biodiversiteit tegen te gaan en de vraag naar goederen en producten die ontbossingsvrij zijn geproduceerd te vergroten. Met deze verordening wordt het op de markt brengen of exporteren van goederen en producten die niet vrij zijn van ontbossing verboden. De goederen die het betreft zijn rundvee, palmolie, soja, cacao, koffie, rubber en hout, en daarvan afgeleide producten (zoals leer, chocolade en meubels).

Wat betekent dit voor bedrijven?

Bedrijven moeten aan de hand van verplichte ‘gepaste zorgvuldigheidsvereisten’ (due diligence) kunnen aantonen dat producten die zij op de Europese markt brengen vrij zijn van ontbossing. Doormiddel van een due diligence verklaring met informatie over het product, een risicoanalyse en risicomitigatie kan worden aangetoond dat het risico verwaarloosbaar is. Daarnaast moeten bedrijven kunnen traceren waar producten vandaag komen. Een geolocatie naar de productielocatie is hierbij vereist. Deze regels gelden voor alle landen binnen de Europese Unie.

Hoe ziet de handhaving eruit?

Als gevolg van de verordening mogen producten niet langer uit gebieden komen die na de cut-off point van 31 december 2020 zijn ontbost. Deze datum hangt samen met Sustainable Development Goal 15.2, om aan te sluiten op de mondiale duurzame ontwikkelingsdoelstellingen. Als niet aan bovengenoemde richtlijnen wordt voldaan in de bedrijfsvoering zijn corrigerende maatregelen verplicht. Dit kan leiden tot de volgende minimumstraffen: inbeslagname van producten en winsten, boetes, uitsluiting publieke aanbesteding en mogelijke uitsluiting van handel.

Hoe ziet de tijdlijn eruit?

In mei 2023 zal de wetgeving van kracht worden. In november 2024 zijn de verplichtingen actief en gaan handhaving en controles van start voor grote ondernemingen. In mei 2025 worden verplichtingen actief voor het mkb. In december 2025 zal de review “Other Wooded Land” worden afgerond. In december 2026 start de verdere uitrol voor andere grondstoffen en producten en de financiële sector.

Hoe kunnen bedrijven zich voorbereiden?

1. Richt een proces van continue gepaste zorgvuldigheid (due diligence) in voor jouw bedrijf, verder dan compliance of certificering.
2. Breng je keten in kaart en ga het gesprek aan met jouw leveranciers.
3. Gebruik de tools van het IMVO-convenant Voedingsmiddelen, stel vragen bij het Nationale IMVO-steunpunt of neem contact op met jouw branchevereniging.
4. Kijk het webinar terug en houd onze website in de gaten voor een uitgebreide Q&A.

Terugkijken webinar

Op 20 maart organiseerden partijen van het IMVO-convenant Voedingsmiddelen samen met het Ministerie van LNV, branchevereniging FNLI, Koffie & Thee Nederland en de Vereniging voor de Bakkerij en Zoetwarenindustrie een Webinar over dit onderwerp. Kijk het hieronder terug.