Veelgestelde vragen

Het IMVO-convenant voor de Hernieuwbare Energiesector is een multi-stakeholder samenwerkingsverband. Het doel is om meer transparantie te creëren in de toeleveringsketens van hernieuwbare energietechnologieën. De uitvoering van het convenant bestaat uit individuele en collectieve acties die mogelijke en daadwerkelijke nadelige effecten op mens, natuur en biodiversiteit aanpakken. Elke organisatie uit de particuliere of publieke sector of maatschappelijke organisatie die actief is in de wind- en/of zonne-energiesector en bereid is om bij te dragen aan dit doel, kan zich aanmelden om lid te worden van het convenant.

Bedrijven, ongeacht hun grootte, organisatietype of kennisniveau op het gebied van internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen, zijn van harte welkom om deel te nemen aan het proces.

Een bedrijf kan meedoen als:

• het actief is in de productie, bewerking, handel, installatie of distributie van wind- of zonne-energie;
• het een motivatie inlevert met waarom het mee wil doen en wat het bij kan dragen, in lijn met Membership Criteria van het Convenant;
• er geen bezwaar is bij de andere partijen tegen deelname van het nieuwe bedrijf;
• het jaarlijks financieel bijdraagt;
• het de volgende officiële documenten ondertekent:
  - Convenant
  - Vertrouwelijkheidsprotocol
  - Overeenkomst van Opdracht

Bedrijven zonder link met de Nederlandse markt zijn ook welkom om aan te sluiten. Voor hen geldt een minimale bijdrage van €3.000. Verder gelden voor hen dezelfde financiële bijdragen als voor Nederlandse middelgrote en grote bedrijven.

• Het uitvoeren van due diligence in lijn met de OESO- en VN-richtlijnen
• Samenwerking met andere deelnemers aan het convenant om mensenrechten en milieu omstandigheden in hernieuwbare energieketens te verbeteren

Dat hangt af van de grootte, bedrijfsvoering en individuele keuzes en ambities van bedrijven. Het verbeteren van individuele due diligence-praktijken van bedrijven is een continu proces en vereist periodieke beoordeling en evaluatie door de bedrijven. Door toegang te krijgen tot de op maat gemaakte due diligence-templates, tools en instrumenten die door het convenant worden aangeboden, besparen bedrijven tijd en kosten. Ook is deelname aan de activiteiten van het convenant voor individuele bedrijven niet tijdrovend. Deelname aan werkgroepen en collectieve projecten is geheel vrijwillig.

• Ondersteuning en monitoring van de inspanningen van individuele bedrijven om risico’s op schending van mensenrechten en milieunormen in hun toeleveringsketens te identificeren, te begrijpen en aan te pakken;
• Het opzetten van projecten om belangrijke risico's in de sector gezamenlijk aan te pakken;
• Het vergroten van de gezamenlijke invloed van de deelnemers aan de overeenkomst door het lidmaatschap te verbreden en door relevante actoren in de toeleveringsketens van duurzame energie aan te moedigen de OESO-richtlijnen en VN-richtlijnen toe te passen;
• Het stimuleren van de inbedding van internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen in aanbestedings- en inkoopprocessen van hernieuwbare energietechnologieën.

Het IMVO-convenant voor de Hernieuwbare Energiesector is gebaseerd op de OESO-richtlijnen voor multinationale ondernemingen en UN Guiding Principles on Business and Human Rights. Dit zijn de meest gezaghebbende internationale normen op het gebied van mensenrechten en milieuzorgvuldigheid. Ze vormen ook de basis voor de due diligence-wetgeving van de Europese Unie die momenteel in ontwikkeling is. Deelname aan het Hernieuwbare Energie Convenant helpt bedrijven om te voldoen aan internationale standaarden en hen voor te bereiden om te voldoen aan bestaande en toekomstige duurzaamheidswetgeving.

De toeleveringsketen van wind- en zonne-energie is complex en brengt risico's met zich mee voor mens, milieu en biodiversiteit. Deze risico's kunnen niet door een individueel bedrijf worden aangepakt. Samenwerking tussen verschillende partijen in de toeleveringsketen is essentieel om deze risico's te minimaliseren. Vanuit dit perspectief is een multi-stakeholder convenant een nuttig instrument voor partijen om hun krachten te bundelen voor het stimuleren van positieve impact in de toeleveringsketens van wind- en zonne-energie.

Convenanten zijn geen vervanging van de due diligence wetgeving, maar zijn in feite aanvullende instrumenten die bedrijven kunnen ondersteunen bij de voorbereiding op en uitvoering van deze wetgeving. Convenanten kunnen bedrijven verschillende tools en begeleiding bieden, laten zien hoe bedrijven naleving kunnen vergroten, aanmoedigen om deel te nemen aan collectieve positieve impactprojecten in de productielanden, een-op-een ondersteuning bieden en dienen als platform waarbij diverse stakeholders ervaring en expertise uitwisselen.

Waar de wetgeving laat zien wat bedrijven moeten doen, kunnen convenanten laten zien hoe ze dat in de praktijk kunnen brengen. In die zin is deelname aan een Convenant, als er wetgeving van kracht is, nog steeds nuttig. Dit zie je ook terug in het IMVO beleid van de overheid waarmee het IMVO in het bedrijfsleven stimuleert via een beleidsmix van diverse maatregelen: verplichten, voorwaarden stellen, verleiden vergemakkelijken en voorlichten. Sectorale samenwerking in een IMVO-convenant is een goed voorbeeld van het vergemakkelijken of faciliteren van IMVO in het bedrijfsleven.

De SER heeft het onderhandelingsproces voor dit convenant gefaciliteerd. De komende vijf jaar zal het onafhankelijke secretariaat van de SER de deelnemende partijen ondersteunen bij de implementatie van het Convenant. Daarnaast draagt de SER ook financieel bij aan het uitvoeringsbudget.

De (daadwerkelijke en potentiële) risico's en negatieve gevolgen verbonden aan de hernieuwbare energiesector omvatten schendingen van de rechten van werknemers en kinderen, evenals de rechten van lokale gemeenschappen en inheemse volkeren. De risico’s en gevolgen hebben ook betrekking op de aantasting van de natuurlijke omgeving en verlies aan biodiversiteit. Denk aan ontbossing, verlies van natuurlijke habitats en het leven in zee, belemmeringen opwerpen voor de beweging van vogels en andere dieren en mogelijk aanzienlijke gevolgen hebben voor ecosystemen.

Door deel te nemen aan deze multi-stakeholderovereenkomst kunnen partijen positieve impact realiseren in de toeleveringsketens die ze niet alleen zouden kunnen realiseren. Door samen te werken kunnen ze hun invloed op specifieke actoren in de toeleveringsketen vergroten om specifieke complexe problemen aan te pakken. Door direct contact te hebben met deelnemende bedrijven krijgen de andere partijen een beter begrip van zakelijke dilemma's en hebben ze kanalen om samen problemen aan te pakken. Samenwerking helpt de focus te verleggen van incidentele problemen en hoe deze te beheersen, naar structureel beheer en oplossingen voor complexe problemen in wereldwijde toeleveringsketens. Samenwerking kan de inspanningen van individuele organisaties versterken om de internationale MVO-agenda op internationaal en Europees niveau te promoten.

Ook de circulariteit van hernieuwbare energietechnologieën valt binnen de reikwijdte van dit Convenant. In die zin gaan partijen samenwerken om de recycling van windturbines en zonnepanelen en relevante duurzame energietechnologieën te verbeteren.

De afspraken in het convenant leggen een hoge standaard vast voor de beoordeling en monitoring van due diligence-inspanningen van de aangesloten bedrijven. Gedurende de implementatieperiode wordt een beoordelingskader ontwikkeld en overeengekomen door alle aangesloten partijen. Bedrijven worden objectief getoetst op basis van dit beoordelingskader. Daarnaast worden zij geholpen om te voldoen aan de overeengekomen due diligence-doelen. In het convenant wordt ook een klachten- en geschillencommissie hernieuwbare energie ingesteld, waar belanghebbenden een kwestie kunnen aankaarten met betrekking tot letsel, verlies of (milieu)schade van materiële betekenis, geleden als gevolg van een schending van het IMVO-convenant.